Kimga inventarizatsiya kerak: kichik, o‘rta yoki yirik biznes?
Inventarizatsiya faqat logistika gigantlari uchun emas. O‘zbekistonlik kichik, o‘rta va yirik biznes turli yo‘qotish xavflari bilan duch keladi. Inventarizatsiya nima uchun kerakligini tushuntiramiz.

O‘zbekistonda biznes hajmiga qarab inventarizatsiya
Ko‘plab biznes egalari o‘ylaydi: inventarizatsiya — bu faqat «katta omborlar ishi». Aslida, hisob-kitob xatolari kichik va yirik kompaniyalarni birday zararlaydi, faqat yo‘qotishlar hajmi farq qiladi.
Kichik biznes (500–1 000 SKU gacha)
Holatlar:
- Hisob Excel yoki 1C «formal uchun».
- Ombor — bir nechta xona yoki kichik pavilyon.
- Egasi shaxsan qatnashadi.
Xavflar:
- Har bir xato = bevosita zarar.
- Tovarlar ko‘zga ko‘rinmay yo‘qolishi mumkin.
📌 Misol: Qashqadaryo do‘koni 25 mln so‘m yo‘qotdi, qimmat elektronika noto‘g‘ri hisoblangan.
O‘rta biznes (1 000–10 000 SKU)
Holatlar:
- Ombor 500–3 000 m².
- Bir nechta smenalar va omborchilar.
- Hisob 1Cda, ko‘pincha qo‘lda tuzatish bilan.
Xavflar:
- Buxgalteriya va fakt o‘rtasidagi tafovut.
- Qabul va yetkazib berishda yo‘qotishlar.
📌 Misol: Toshkent FMCG distribyutori A-guruhni haftalik tekshiruv bilan yo‘qotishni 4% dan 1,5% ga kamaytirdi.
Katta biznes (10 000+ SKU)
Holatlar:
- Maydon >5 000 m².
- Adresli saqlash, WMS, ERP va marketplace integratsiyasi.
Xavflar:
- Katta moliyaviy yo‘qotishlar.
- Master-datadagi xatolar → minglab SKUlarda qatorlash xatolari.
📌 Misol: Distribyutor $120 000 yo‘qotdi, audit va jarayonlarni to‘g‘irlashdan so‘ng yo‘qotishlar ikki barobarga kamaydi.
Umumiy tendensiya
- Kichik biznes: har bir tovar xavf ostida.
- O‘rta biznes: tizimli xatolar va bo‘limlararo ziddiyat.
- Katta biznes: moliyaviy yo‘qotishlar va obro‘.
💡 Xulosa: inventarizatsiya barcha uchun zarur, format biznes hajmiga bog‘liq.
Tavsiya etilgan format
- Kichik: choraklik tanlab tekshirish.
- O‘rta: ABC siklik inventarizatsiya, A-guruh haftalik.
- Katta: WMS orqali kunlik siklik + choraklik va yillik audit.
FAQ
Kichik biznes «ko‘z bilan qarash» yetarlimi?
Yo‘q, 2–3% yo‘qotish = o‘n millionlar so‘m.
O‘rta biznesga WMS kerakmi?
Darhol emas, intizom va adresli saqlash bilan boshlash mumkin.
Katta biznes audit qiladimi yoki inventarizatsiya?
Ikki-holatda ham. Inventarizatsiya faktni, audit sababni ko‘rsatadi.
Xulosa
Inventarizatsiya — O‘zbekistondagi har qanday biznes uchun nazorat va daromadni saqlash vositasi.
Inventory.uz biznes hajmiga mos formatni tanlaydi.